Ramska trvđava – sinonim bogatog kulturnog nasleđa
Ram je tvrđava na desnoj obali Dunava u istoimenom selu, udaljena 25 km od Požarevca odnosno 15 km od Velikog Gradišta i nešto više od 100 km od Beograda. Smeštena je na steni koja se sa severoistočne strane spušta ka Dunavu. Pretpostavlja se da je podignuta nasuprot tvrđavi Haram koja se nalazila na suprotnoj strani reke, a od koje danas nije ništa ostalo.
Nastanak tvrđave i gradnja
Ne zna se sa sigurnošću kada je Ram podignut, ali se tvrđava Horom pominje u izveštajima iz ugarsko-bugarskih ratova. Na Trajanovom stubu u Rimu je opisan prvi prelazak rimskih legija u pohodu na Dačane preko pontonskog mosta kod Rama, sudeći prema izjavi zamenika predsednika opštine Veliko gradište Slađana Markovića. On je naveo i da postoje dokazi da je Karađorđe baš kod Rama prešao u Srbiju zbog manastira koji je Sveti Sava zidao u 13. veku i preko koga je vršena sva komunikacija. Međutim, najstariji zapis o Ramu je u 1128. godine kada su u blizini ove tvrđave Vizantinci potukli Mađare.
Ramska tvrđava ima pet kula povezanih moćnim bedemima. Građena je kao prvo tipično artiljerijsko utvrđenje u Srbiji. Ona poseduje 36 topovskih otvora, što govori o njenoj velikoj moći, a poređenja radi valja istaći da tvrđava Kalemegdan u Beogradu ima samo 22 otvora. Oni su raspoređeni na zidovima kula i bedema, tako da pokrivaju ceo krug oko tvrđave. Veliko je interesovanje turista za obilazak ovog dunavskog blaga, jer kako sami posetioci govore, ne postoji bolje mesto da razumemo srednjovekovne bitke nego da stojimo na samom bojištu!
Po proterivanju Osmanlija iz Srbije počinje preporod zemlje koji se u Ramu najviše osetio za vreme vladavine kneza Mihajla. Godine 1859. uslediće nova organizacija državne uprave. Od Ramse do Pečke kneževine formiran je Ramski srez sa sedištem u Velikom Gradište.
U Miloševoj Srbiji Ram sa Dubravicom kao i Veliko Gradište bile su glavne izvozničke luke. Ovde je radila i posebna skela na relaciji Ram- Bazjaš kojom su se najviše izvozile debele svinje, kukuruz i žito. Poznato je da je i sam knez Miloš ovde imao nekoliko svojih ljudi koji su za njegov račun kupovali stoku.
Legende o nastanku tvrđave
Jedna od legendi kaže da je Romulov mlađi brat Rem, nakon svađe sa bratom, krenuo sa svojom suprugom Leticijom da potraži sebi najromantičnije mesto na svetu, kako bi tu nastavio svoj život. Danima su lutali, dok u smiraj dana nisu došli do visoke stene sa koje se pogled pružao na veliku, moćnu, a potpuno mirnu reku. Stena pod njima isijavala je jarko crvenom bojom, dok je reka poprimala ružičaste tonove.
Očaran prizorom, pogledao je svoju voljenu Leticiju, čije je lice bilo obasjano jakom svetlošću, a boja njene kose poprimila je intenzivne tonove. U njihovim očima su se ogledale sve te divne boje i oni su u isti mah odlučili – ovde ćemo napraviti dom. Po Remu naselje i danas nosi naziv Ram, a zalaske Sunca na ovom mestu „Nacionalna geografija“ proglasila je za jedne od najlepših u Evropi.
Druga legenda kaže da je na tvrđavi živeo sultan koji je na Adi Čibukliji imao svoj harem u koji su dovođene najlepše devojke ovog kraja. On je sa Pašom i istaknutim vojskovođama često išao na ostrvo na „Čibuk“ (turcizam – duvanjenje, pušenje duvana). Poznati hajduk Milenko Stojković, koji je rodom iz obližnjeg sela Kličevca, jedne noći upao je na Čibukliju i oslobodio sve devojke, koje su se nakon oslobođenja priključile Milenkovom hajdučkom odredu i postale najlepša, ali ubistvena hajdučka trupa na ovom delu Dunava.
Ostaci tvrđave su danas u dobrom stanju. Godine 2013. obavljeni su infrastrukturni radovi na uređenju terena i bezbednosnoj zaštiti posetilaca. Godine 2019. tvrđava je u potpunosti rekonstruisana i predstavlja zanimljivu turističku destinaciju. Kroz Ram prolazi i Dunavska biciklistička ruta i svake godine nekoliko desetina hiljada turista biciklista poseti Ram. Ovo kulturno dobro ima višestruki značaj za očuvanje istorijske niti i kulturnog identiteta našeg društva.
Serbian 
English 
Russian 
Chinese 
