Arandjelovac & Bukovička banja

Uputili smo se ka Šumadiji. Jedan od najšumovitijih predela Srbije koji obiluju prirodnim bogatsvima i koje čini srce Srbije. Na putu kroz prelepu Šumadiju, nailazimo na grad koji nas je svojim lepotama, skrivenim tajnama očarava na prvi pogled, uz duh istorije i prirodnih bogatstava koji čini ovaj grad posebnim i autentičnim. Predstavljamo vam Aranđelovac, koji se nalazi na 71.kilometru ukoliko se zaputite iz Beograda.

mapa arandjelovac

Aranđelovac se nalazi u centralnom delu Šumadije, okružen vencima Bukulje i Venčaca, na nadmorskoj visini od 270 metara. Materijalni tragovi starih kultura potvrđuju da se na ovom prostoru život odvijao u kontinuitetu još od starijeg kamenog doba. Naselje Vrbica, iz kog će se kasnije razviti Aranđelovac, prvi put se pominje 1735. godine kao „Šanac Vrbica“, naseobina sa 50 kuća i 300 stanovnika. Uredbom knjaza Miloša o ušoravanju okolnih sela nastaje 1839. godine varošica podno brda Risovača koja se razvila levom obalom Kubršnice prema Mladenovcu, a kasnije prema izvorima mineralne vode u Bukoviku. Tako je Aranđelovac dobio formu tipičnog drumskog naselja, nastalog od dela sela Vrbice i dela sela Bukovika.
Aranđelovac je poznat kao mesto u čijoj je okolini Karađorđe podigao Prvi srpski ustanak. Međutim, dok je Karađorđe za svoju rezidenciju izabrao Topolu, dinastija Obrenović gradila je Aranđelovac kao svoje letovalište. U vreme njihove vladavine, grad je pretvoren u mondensku banju Srbije i Jugoslavije 19. veka, osnovanu na izvorima vode Knjaz Miloš. U centru aranđelovačkog parka izgrađeno je i Staro zdanje — letnji dvorac dinastije Obrenović. Aranđelovac je stoga jedini grad u Srbiji na čijem se grbu nalaze i Karađorđe i Miloš Obrenović.

Za vreme druge vladavine, na proputovanju kroz varošicu, knjaz Miloš daje obećanje da će podići crkvu „Svetij Aranđel“, pa Dekretom od 1. avgusta 1859. godine to i potvrđuje i u poslednjoj rečenici kaže: „varoš Vrbica nek se od sad zove Aranđelovac.“
Posle srpskih ustanka 1804 i 1815. mesto se razvija i napreduje. Ilija Garašanin je rođen u selu Garaši. Mihailo Obrenović gradi Staro zdanje kao svoju letnju rezidenciju. Aranđelovčani su važili kao odani Obrenovićima, te su nemilo prihvatili smenu kraljevske dinastije 1903. godine.
U gradu je "trideset godina" bio najuticajniji Ilija Mihailović. Kada je u decembru 1936. došlo do promene opštinske vlasti, pekli su vola na ražnju i okadili opštinsku zgradu sa šest kadionica.
Godine 1941. Kosta Pećanac poziva na Bukulji sabor predratnog četničkog udruženja i predlaže saradnju sa Nemcima. Nakon sabora Pećanac odlazi u istočnu Srbiju. Komunistička vlast Jugoslavije dovodi 1945. u Aranđelovac crnogorskog mitropolita Joanikija Lipovca gde je ubijen. Mesto gde počivaju njegovi zemni ostaci je do danas ostalo nepoznato.

Aranđelovac je u Drugom svetskom ratu oslobođen u borbama septembra 1944. godine.

IMG-20200416-WA0004-01-01

Od ulaza u grad, nekad sela Vrbica a danas užeg gradskog područja, vodi dugačka glavna ulica sve do centra grada, gde je na prostoru od 24ha prelepog parka smeštena Bukovička banja. Trgovačko-zanatska zona danas je zaštićena kao stara čaršija kojom se, kao i nekad, nižu radnje, kafei, poslastičarnice, restorani… Ulica danas nosi ime osnivača grada, knjaza Miloša, i spaja dve zaštićene kulturno istorijske celine: banjski park i Muzej paleolita u pećini Risovača. Orašac, treća zaštićena zona, nalazi se na ulazu u grad.
Bukovicka Banja Park
Park Bukovičke banje prostire se na površini od preko 22 hektara. Zemljište za park kupljeno je još 1849. godine i tada su obeležene prve staze, zasađeno drveće, uređen izvor i kupatilo Talpara. Podizanju parka u današnjem smislu te reči pristupilo se 1856. godine, kada su prosečene staze, obrazovani drvoredi duž njih i oko drvenih stanova za posetioce formirani travnjaci, cvetnjaci i uređeno toplo kupatilo Đulara. Sedamdesetih godina 19. veka, za vreme vladavine kneza Mihaila Obrenovića, Bukovička banja postaje jedno od najbolje uređenih balneoturističkih naselja, a renome najbolje banje u Srbiji zadržava do pred Prvi svetski rat
Staro zdanje, najstariji sačuvan objekat u parku Bukovičke banje, reprezentativni primer arhitekture srpskog romantizma, počeo je da gradi knez Mihailo Obrenović1865. godine kao letnju rezidenciju dinastije i skupštinski dom.
Pronalazak termalnog izvora 1935. godine uslovio je gradnju modernog toplog kupatila, otvorenog bazena sa mineralnom vodom, hotela Šumadija i rekaptažu izvora Đulara i Talpara.

27574688_140973436712527_1609895094209478656_n-728x364

Risovačka pećina
Na ulazu u Aranđelovac, sa desne strane rečice Kubršnice, uzdiže se brdo Risovača sa pećinom, značajnim arheološkim i paleontološkim nalazištem. Dugogodišnjim istraživanjima Risovačke pećine otkriveno je mnoštvo fosilizovanih kostiju i zuba brojnih životinjskih vrsta koje su za vreme poslednjeg ledenog doba živele na stepama oko Risovače. Pronađene kamene i koštane alatke potvrđuju da je Risovačka pećina u srednjem razdoblju starijeg kamenog doba bila stanište neandertalskih lovaca.

Zbog svojih prirodnih osobenosti i kulturno-istorijskih vrednosti pećina je proglašena spomenikom prirode i kulturnim dobrom od izuzetnog značaja. Danas je Risovačka pećina uređena po svim principima savremene prezentacije i godišnje primi hiljade posetilaca iz zemlje i inostranstva. Dugogodišnjim arheološko – paleontološkim i speleološkim istraživanjima u Risovači je otkriveno obilje fosilizovanih ostataka pleistocene faune, kao i tragovi materijalne kulture neandertalskih lovaca – artefakta od kamena i kosti, koja potvrdjuju paleolitsku starost ove stanice.

20200215_152112-01-scaled-e1586976355786

Planina Bukulja

Planina Bukulja nadkriljuje grad i banju. Visina od 696 m čini je idealnom za visinske pripreme sportskih ekipa. Do samog vrha vode obeležene pešačke staze koje kreću iz banjskog parka. Na vrhu Bukulje je za posetioce otvorena osmatračnica visine 19 m, sa koje se pruža veličanstven pogled na veliki deo Šumadije.

Staze za šetnju
Pešačka staza počinje kod ulaza “Šarena kapija”, u banjskom parku i vodi pored izvora mineralne vode prema hotelu “Izvor”, dalje uz Bukulju, kraj gradskog muzeja do vrha planine.

Narodni muzej u Aranđelovcu
Narodni muzej Aranđelovca se nalazi iznad parka i prilično je udaljen od grada. Osnovan je 1981. godine i kao što sam već pomenula, u njemu se, između ostalog, čuvaju brojni fosilni ostaci iz pećine Risovače.

inCollage_20200415_212022204-01

Postavka „Milenijumi“ u prizemlju muzeja čuva i prikazuje predmete iz različitih oblasti i razdoblja, sve od starijeg kamenog doba pa do tradicionalnih predmeta šumadijskih sela.
Centralni deo muzeja zauzima skelet pećinskog medveda u prirodnoj veličini.
Ovde možete videti keramičku posudu staru preko 30 vekova, predmete pronađene u keltskim nekropolama, rimske stubove antičke kulture, pa sve do novije istorije oba srpska ustanka.
Okrepiti dušu i telo u Bukovičkoj banji & uživajte u svim čarima Aranđelovca.

Izvor: www.mojsvetuboji.com, bukovickabanja.rs

Ostavite komentar